هر شخصی با توجه به شرایط اقتصادی حاضر در کشور دغدغه سرمایه‌گذاری و افزایش دارایی خود را دارد؛ یکی از ابزارهایی که این فرصت را برای افراد فراهم می‌کند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. این روش از سرمایه‌گذاری برای اشخاصی مناسب است که دانش و تخصص کافی در خصوص بازار سرمایه را نداشته و تمایل به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم دارند؛ زیرا با استفاده از این روش، سرمایه‌گذاران می‌توانند دارایی و سرمایه خود را به افراد حرفه‌ای بسپارند.
فاکتورهای انتخاب صندوق سرمایه گذاری
جهت انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری، بررسی بازدهی و عملکرد گذشته آن‌ها کافی نیست؛ زیرا این مرحله یکی از مراحل مهم در فرآیند سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است. بنابراین جهت گزینش و انتخاب صندوق سرمایه گذاری، باید به فاکتورهای مختلفی توجه کنید که ما در ادامه به بررسی هر کدام خواهیم پرداخت:
-
سطح ریسک پذیری سرمایه گذار
یکی از مهمترین فاکتورهایی که باید در هنگام انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری به آن توجه شود، سطح ریسک‌پذیری شما است. همانطور که می‌دانید در بازار سرمایه ریسک و بازده مورد انتظار رابطه مستقیم دارند؛ به این معنی که اگر شما ریسک بیشتری را بپذیرید، انتظارتان از بازدهی سرمایه‌تان بیشتر می‌شود، حال ممکن است به سود مورد انتظار خود برسید یا برآوردتان اشتباه باشد و به بازدهی مورد نظر نرسید. با در نظر گرفتن این موضوع، اگر قادر به پذیرش ریسک حضور در بازار سرمایه و نوسانات شاخص نیستید، صندوق‌های سرمایه‌گذاری گزینه مناسبی برای شما می‌باشند؛ زیرا این صندوق‌ها با ترکیب دارایی، امکان سرمایه‌گذاری را برای اشخاص ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز فراهم می‌کنند. همانطور که در مقالات قبلی به آن اشاره کردیم، انواع اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری شامل با درآمد ثابت، سهامی و مختلط و کالایی هستند؛ هرکدام از این صندوق‌ها بر اساس ترکیب دارایی و سهامی که در سبد خود قرار دادند، میزان ریسک متفاوتی دارند. به عنوان مثال صندوق‌های با درآمد ثابت با توجه به نوع دارایی و تخصیص دارایی به اوراق بهادار با درآمد ثابت (سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و …) کمترین میزان ریسک را در بین انواع صندوق‌ها دارند. همچنین، صندوق‌های سهامی به دلیل اینکه بیشترین درصد دارایی را به سهام موجود در بورس اختصاص می‌دهند، دارای بیشترین ریسک هستند و میزان بازدهی آن بستگی به شرایط بازار و نوع مدیریت صندوق دارد. نهایتا، صندوق‌های مختلط در بین دو صندوق درآمد ثابت و سهامی قرار دارند که دارای ریسک و بازدهی متوسط هستند؛ بدین معنا که سود ثابتی ندارند اما با ریسک کمتری از صندوق‌های سهامی همراه است.
-
بازه سرمایه گذاری
یکی از سوالاتی که باید قبل از شروع سرمایه‌گذاری از خودتان بپرسید این است که تمایل دارید برای چه بازه زمانی دارایی خود را سرمایه‌گذاری کنید؟ سرمایه‌گذاری می‌تواند کوتاه‌مدت، میان‌مدت یا بلندمدت باشد. در صورتی که وضعیت اقتصادی عادی باشد و شما تمایل به سرمایه‌گذاری برای چند ماه داشته باشید، بهترین روش برای سرمایه‌گذاری صندوق‌های درآمد ثابت هستند. اما اگر وضعیت اقتصاد تورمی و بازار به‌صورت مداوم با نوسان همراه باشد و شما بخواهید برای بازه 6 ماه سرمایه‌گذاری کنید، صندوق‌های مختلط، سهامی و کالایی گزینه مناسبی خواهند بود.
اگر با دید بلندمدت سرمایه‌گذاری می‌کنید، شرایط بازار اهمیت کمتری دارد؛ زیرا اگر وضعیت هم تورم‌زا باشد، نهایتا به ثبات خواهد رسید. بنابراین بهترین نوع صندوق سرمایه‌گذاری، انتخاب یک سبد با ترکیبی از چند صندوق مختلط و سهامی است. لازم به ذکر است که به صورت کلی سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها کم ریسک است؛ زیرا این صندوق‌ها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار تاسیس شده و مشغول به فعالیت هستند و باید اطلاعات و گزارش‌های خود را به‌صورت دوره‌ای در سایت اختصاصی صندوق منتشر کنند. به عبارت دیگر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به قوانین و مقررات سازمان بورس نمی‌توانند در هر دارایی به نسبت دلخواه سرمایه‌گذاری کنند و ملزم به رعایت نصاب های سرمایه گذاری هستند. در واقع، ریسک ورشکستگی یا از بین رفتن سرمایه در صندوق‌ها بسیار کم است.
-
بررسی وضعیت بازار بورس
یکی دیگر از فاکتورهایی که باید در زمان انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شود، وضعیت بازار سرمایه است. در صورتی که شاخص بورس روندی نزولی داشته باشد، صندوق با درآمد ثابت گزینه مناسبی خواهد بود، اگرچه این صندوق‌ها نمی‌توانند بازدهی برابر تورم را محقق کنند اما سودشان از سپرده‌های بانکی بیشتر و دارای ثبات هستند. در واقع می‌توانید مطمئن باشید که اصل سرمایه شما حفظ می‌شود. علاوه بر صندوق با درآمد ثابت، صندوق‌های طلا نیز در این شرایط، گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری هستند؛ زیرا بازار طلا از قدیم، بازاری مطمئن برای حفظ ارزش پول بوده است. صندوق‌های طلا این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند تا بدون خریدو‌فروش فیزیکی از معامله طلا سود کسب کنند. اما در صورتی که روند بازار صعودی بود، می‌توانید دارایی خود را به صندوق‌های سهامی اختصاص دهید یا سبدی از انواع مختلف صندوق‌ها ایجاد کنید و با توجه به شرایط بازار ترکیب آن را تغییر دهید.
-
محاسبه ضریب آلفا و بتا
ضریب بتا نشان‌دهنده میزان تغییر ارزش دارایی‌های صندوق انتخابی شما، بر اساس نوسانات بازار است. در واقع شما می‌توانید با محاسبه ضریب بتا از میزان ریسک دارایی نسبت به کل بازار آگاهی پیدا کنید. هر چه مقدار عددی این ضریب بالاتر باشد، ریسک سرمایه‌گذاری در آن صندوق بیشتر است؛ در صورتی که ریسک بیشتری را می‌توانید تحمل کنید، پیشنهاد می شود صندوقی را انتخاب کنید که ضریب بتا بالاتری نسبت به صندوق‌های دیگر دارد اما اگر ریسک‌پذیر نیستید، صندوق‌هایی با بتای نزدیک به صفر توصیه می شود. این نکته را به خاطر داشته باشید که اگر صندوق‌هایی با بتای بیشتر از 1 را انتخاب می‌کنید، در صورتی که بازار نزولی شود، شما ضرر بیشتری نسبت به مابقی سرمایه‌گذاران شرکت‌های دیگر می‌کنید. در صورتی که مقدار بتا دو صندوق با یکدیگر برابر باشند، می‌توانید ضریب آلفای هر یک را مشاهده یا محاسبه کنید و سپس صندوق دلخواه خود را انتخاب کنید. این ضریب نشان‌دهنده میزان سود اضافی است که صندوق نسبت به شاخص بازار داشته است؛ به هر میزانی که این عدد بالاتر باشد به این معنی است که شرایط صندوق تا آن زمان مناسب بوده و عملکرد بهتری نسبت به شاخص داشته است.
برای انتخاب و تحلیل صندوق سرمایه گذاری مورد نظر می توانید به سایت Fipiran.ir مراجعه نمایید.
منبع: تیم تحلیل سبدگردان البرز